«الا ان رجب و شعبان شهراي و شهر رمضان شهر امتي الا فمن صام من رجب يوما ايمانا و احتسابا استوجب رضوان الله الاکبر و اطفي صومه في ذلک اليوم غضب الله و اغلق عنه باب من ابواب النار ولو اعط مثل الارض ذهبا ما کان بافضل من صومه و لايستکمل اجره بشي ء من الدنيا دون الحسنات اذا اخلص لله عزوجل، له اذا امسي عشر دعوات مستجابات».

هان! ماه رجب و ماه شعبان دو ماه من هستند و ماه رمضان ماه امتم. آگاه باشيد، هر که يک روز از ماه رجب را با ايمان و اخلاص روزه بگيرد، مستوجب رضوان بزرگ الهي مي‌شود و روزه‌اش در آن روز بي‌گمان خشم خداوند را فرو مي‌نشاند و دري از درهاي دوزخ را بر روي خويش مي‌بندد و اگر به اندازه گستره زمين، زر به او داده شود برتر از روزه‌اش نخواهد بود و پاداش اين روزه هرگز با حسنات دنيوي قابل مقايسه نيست جز اين که بايد اخلاص داشته باشد و براي تقرب به خداي عزوجل انجام داده باشد و همانا شب هنگام، ده دعايش مورد استجابت قرار مي‌گيرد.

در روايت ديگري از رسول خدا صلي الله عليه و آله نقل شده که فرمود:

«رجب شهر الله و شعبان شهري و رمضان شهر امتي» ماه رجب، ماه خداست و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است.

از حضرت سؤال شد: چه معنا دارد سخنت که فرمودي ماه رجب ماه خداست؟ حضرت پاسخ داد: زيرا ماه رجب ويژه آمرزش و مخصوص مغفرت است. در اين ماه خوني ريخته نمي‌شود (حتي در جاهليت نيز ماه رجب جزء ماه هاي حرام به حساب مي‌آمد و جنگ و خونريزي در آن تعطيل مي‌شد) و در اين ماه، خداوند اوليا و محبانش را مورد آمرزش قرار مي‌دهد و توبه‌شان را مي‌پذيرد و آنان را از دشمنانشان مي‌رهاند.

پيامبر اکرم(ص) سپس فرمودند:

هر که تمام اين ماه را روزه بدارد، سه چيز از خدايش دريافت مي‌کند:

1 - آمرزش براي تمام گناهان گذشته‌اش

2 - مصونيتي براي باقي مانده از عمرش

3 - ايمني از تشنگي روز قيامت

از امام صادق(ع) روايت است که حضرت رسول اکرم( ص) فرمود که: ماه رجب ماه استغفار امت من است پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش کنيد که خدا آمرزنده و مهربان است و رجب را «أصب» مى‏‌گويند زيرا که رحمت خدا در اين ماه بر امت من بسيار ريخته مى‏شود پس بسيار بگوئيد: «أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ».

اعمال مشترک ماه رجب:

روزه:

1.امام صادق(ع) فرمود: حضرت نوح(ع)در روز اول ماه رجب سوار بر کشتي شد و به همراهان دستور داد، اين روز را روزه بگيرند و فرمود هر که اين روز را روزه بدارد آتش جهنم يک سال از او دور شود و کسي که هفت روز از اين ماه را روزه بدارد هفت درب جهنم بر او بسته شود و اگر هشت روز روزه بدارد هشت درب بهشت به روي او باز مي شود و کسي که پانزده روز روزه بدارد خداوند حوايج او را بر آورده کند و کسي بيشتر از اين مقدار روزه بگيرد خداوند افزون به او عنايت کند.

2.امام کاظم (ع)فرمود: رجب، نام نهري است در بهشت که از شير سفيدتر و از عسل شيرين‏‌تر است، کسى که يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد خداوند متعال از آن رود به او مى‌‏نوشاند.

و فرمود: ماه رجب، ماه بزرگى است که در آن (پاداش) حسنات چند برابر است و گناهان (آدمى) در آن آمرزيده مى‏‌شود. کسى که يک روز در ماه رجب روزه بگيرد، آتش جهنّم به اندازه يک صد سال از او فاصله مى‏‌گيرد، و کسى که سه روز (در اين ماه) روزه بگيرد، بهشت براى او واجب مى‌‏شود.

3.در تمام ايام ماه رجب دعاي ذيل را که روايت شده امام زين العابدين(عليه السلام) در حجر در غره خواندند، خوانده شود:

«يَا مَنْ يَمْلِکُ حَوَائِجَ السَّائِلِينَ وَ يَعْلَمُ ضَمِيرَ الصَّامِتِينَ لِکُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْکَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِيدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِيدُکَ الصَّادِقَةُ وَ أَيَادِيکَ الْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُکَ الْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِىَ حَوَائِجِى لِلدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَىْ‏ءٍ قَدِيرٌ»

4. دعايي را که از امام صادق(ع) روايت شده، خوانده شود:

«خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِکَ وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلا لَکَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلا بِکَ وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ وَ خَيْرُکَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِينَ وَ فَضْلُکَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ وَ نَيْلُکَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِينَ وَ رِزْقُکَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاکَ وَ حِلْمُکَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاکَ عَادَتُکَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِيئِينَ وَ سَبِيلُکَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِينَ اللَّهُمَّ فَاهْدِنِى هُدَى الْمُهْتَدِينَ وَ ارْزُقْنِى اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِينَ وَلا تَجْعَلْنِى مِنَ الْغَافِلِينَ الْمُبْعَدِينَ وَ اغْفِرْ لِى يَوْمَ الدِّينِ».

5. از امام صادق (ع) روايت شده که در ماه رجب اين خوانده شود:

«اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرِينَ لَکَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِينَ مِنْکَ وَ يَقِينَ الْعَابِدِينَ لَکَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِىُّ الْعَظِيمُ وَ أَنَا عَبْدُکَ الْبَائِسُ الْفَقِيرُ أَنْتَ الْغَنِىُّ الْحَمِيدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِيلُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْ بِغِنَاکَ عَلَى فَقْرِى وَ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِى وَ بِقُوَّتِکَ عَلَى ضَعْفِى يَا قَوِىُّ يَا عَزِيزُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَوْصِيَاءِ الْمَرْضِيِّينَ وَ اکْفِنِى مَا أَهَمَّنِى مِنْ أَمْرِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.»

6. از حضرت رسول اکرم(صلى الله عليه و آله) روايت شده که: هر کس در ماه رجب صد مرتبه بگويد: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِيکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و آن را به صدقه ختم فرمايد حق تعالى براى او به رحمت و مغفرت و کسى که چهار صد مرتبه بگويد بنويسد براى او اجر صد شهيد عطا فرمايد.

7. از نبي مکرم اسلام روايت است: کسى که در ماه رجب هزار مرتبه «لا إِلَهَ إِلا اللهُ» بگويد خداوند عز و جل براى او صد هزار حسنه عطا کند و براى او صد شهر در بهشت بنا فرمايد.

8. روايت است کسى که در رجب در صبح هفتاد مرتبه و در شب نيز هفتاد مرتبه بگويد: "أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ" و پس از اتمام ذکر، دست‌ها را بلند کند و بگويد: "اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِى وَ تُبْ عَلَىَّ" اگر در ماه رجب بميرد خدا از او راضى باشد و به برکت ماه رجب، آتش او را مس نکند .

9. در کل اين ماه هزار مرتبه ذکر: أَسْتَغْفِرُ اللهَ ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ مِنْ جَمِيعِ الذُّنُوبِ وَ الْآثَامِ " گفته شود؛ تا خداوند رحمان او را بيامرزد .

10. سيد بن طاووس در اقبال از حضرت رسول اکرم(ص) فضيلت بسياري براى خواندن سوره «قل هو الله أحد» نقل کرده است که ده هزار مرتبه يا هزار مرتبه يا صد مرتبه در اين ماه تلاوت شود. و نيز روايت کرده که هر کس در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه سوره «قل هو الله أحد» را بخواند براى او در قيامت نورى شود که او را به بهشت کشاند.

11. سيد بن طاووس از حضرت رسول اکرم(ص) روايت کرده که: هر کس در روز جمعه ماه رجب، مابين نماز ظهر و عصر، چهار رکعت نماز بگزارد و در هر رکعت «حمد» يک مرتبه و «آية الکرسى» هفت مرتبه و «قل هو الله» أحد پنج مرتبه بخواند، و  سپس ده مرتبه بگويد: «أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ» حق تعالى براى او از روزى که اين نماز را گزارده تا روزى که بميرد هر روز هزار حسنه به او عطا فرمايد، و او را به هر آيه‌اي که خوانده شهرى در بهشت از ياقوت سرخ و به هر حرفى قصرى در بهشت از دُرّ سفيد دهد و تزويج فرمايد او را حورالعين و از او راضى شود.

12. سه روز از اين ماه را که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه گرفته شود. زيرا که روايت شده هر کس در يکى از ماه‌هاى حرام، اين سه روز را روزه بدارد حق تعالى براى او ثواب نهصد سال عبادت بنويسد.

13. از حضرت رسول اکرم(صلي الله عليه و آله) روايت شده است که: هر کس در يک شب از شب‌هاى ماه رجب ده رکعت نماز به اين نحو که در هر رکعت «حمد» و «قل يا ايها الکافرون» يک مرتبه و «توحيد» سه مرتبه بخواند، خداوند گناهان او را مي‌آمرزد.

اعمال شب و روز اول ماه رجب

شب اول ماه رجب، شب شريفى است و در آن چند عمل وارد شده است:

1- وقتي هلال ماه ديده شد فرد بگويد:

«اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَيْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِيمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ رَبِّى وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ».

و از حضرت رسول صلى الله عليه و آله منقول است که چون هلال رجب را مى‏‌ديد مى‏‌گفت: «اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِى رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَى الصِّيَامِ وَ الْقِيَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ».

2- غسل.

حضرت رسول اکرم(صلى الله عليه و آله) فرموده‌اند: هر کس ماه رجب را درک کند و اول و وسط و آخر آن ماه را غسل نمايد، از گناهان خود پاک مي‌شود مانند روزى که از مادر متولد شده است.

3- زيارت امام حسين عليه‌السلام

4- بعد از نماز مغرب بيست رکعت، يعني 10 تا دو رکعتي نماز گزارده شود. تا خود، اهل، مال و اولادش محفوظ بماند و از عذاب قبر در پناه باشد.

5- بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز گزارده شود بدين نحو:

در رکعت اول «حمد» و «ألم نشرح» يک مرتبه و «توحيد» سه مرتبه و در رکعت دوم «حمد» و «ألم نشرح» و «توحيد» و «معوذتين» خوانده شود و پس از سلام، سى مرتبه «لا إِلَهَ إِلا اللهُ» بگويد و سى مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالى گناهان او را بيامرزد مانند روزى که از مادر متولد شده است.

روايات در فضيلت روزه ماه رجب بسيار است که علاقه‌مندان مي‌توانند براي کسب فيض بيشتر به کتاب شريف «مفاتيح‌الجنان» شيخ عباس قمي(ره) مراجعه کنند.